Bác sĩ Hương mến chào ba mẹ và các bạn. Hen phế quản là bệnh mạn tính đường hô hấp thường gặp ở trẻ em. Điều khiến nhiều gia đình lo lắng nhất chính là những cơn hen bất ngờ – nhất là về đêm hoặc khi con đang chơi, vận động. Nếu ba mẹ bình tĩnh và biết cách xử lý đúng, bé sẽ nhanh chóng ổn định mà không bị hoảng loạn hay nguy hiểm. Hôm nay, bác sĩ Hương sẽ chia sẻ 6 mẹo xử lý nhanh tại nhà để ba mẹ yên tâm đồng hành cùng con.
1. Giữ bình tĩnh và đặt con đúng tư thế
Khi trẻ lên cơn hen, ba mẹ thường bị cuống, chạy khắp nơi tìm thuốc hoặc bế ẵm con trong tư thế không thoải mái. Điều này có thể khiến bé càng khó thở hơn.
👉 Lúc này, ba mẹ hãy:
- Bình tĩnh, hít thở sâu để truyền sự yên tâm cho con.
- Đặt trẻ ngồi thẳng, hơi cúi người về phía trước, chống tay vào gối hoặc bàn để lồng ngực giãn rộng, giúp thở dễ dàng hơn.
- Tránh nằm ngửa vì tư thế này sẽ làm đường thở bị chèn ép.
Một tư thế đúng sẽ giúp bé thở tốt hơn trong khi chờ sử dụng thuốc.
2. Loại bỏ các tác nhân kích thích
Cơn hen thường khởi phát do các yếu tố như bụi nhà, khói thuốc, lông thú cưng, phấn hoa, mùi nước hoa, hay thậm chí là thời tiết lạnh đột ngột.
👉 Khi con lên cơn hen:
- Đưa bé ra khỏi môi trường có khói thuốc, mùi hương mạnh hoặc bụi bặm.
- Đóng cửa sổ nếu ngoài trời nhiều gió, bụi hoặc phấn hoa.
- Nếu bé vừa vận động mạnh, hãy cho bé nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát, yên tĩnh.
Việc loại bỏ tác nhân kích thích giống như dập tắt “ngòi nổ” khiến cơn hen nặng thêm.
Hạn tiếp xúc với tác nhân gây dự ứng giúp giảm đáng kể các triệu chứng
3. Sử dụng thuốc cắt cơn đúng cách
Thuốc cắt cơn (thường là salbutamol dạng hít hoặc xịt) chính là “vũ khí” quan trọng nhất để cắt nhanh cơn hen.
👉 Nguyên tắc:
- Dùng ngay khi bé có triệu chứng: thở khò khè, khó thở, tức ngực, ho nhiều.
- Tuân thủ đúng liều lượng bác sĩ đã kê trong kế hoạch hành động hen.
- Không tự ý tăng liều hoặc dùng lặp lại quá nhiều lần trong thời gian ngắn.
Ba mẹ cần nhớ: thuốc cắt cơn chỉ giải quyết tức thời, nhưng không thay thế được thuốc dự phòng dài hạn.
Hãy luôn mang thuốc cắt cơn hen bên cạnh con
4. Dùng buồng đệm đúng cách khi xịt thuốc
Nhiều phụ huynh có thuốc nhưng con không đỡ vì kỹ thuật dùng chưa đúng. Với trẻ nhỏ, việc gắn bình xịt trực tiếp thường khó; vì vậy cần dùng buồng đệm (spacer).
👉 Khi sử dụng:
- Gắn bình xịt vào buồng đệm, cho mặt nạ ôm kín mũi miệng trẻ.
- Ấn một nhát xịt, sau đó để trẻ thở bình thường 5–10 nhịp.
- Nếu cần thêm liều, lặp lại thao tác, mỗi lần cách nhau 30 giây – 1 phút.
Buồng đệm giúp thuốc đi sâu vào phổi hiệu quả, giảm tác dụng phụ, và ba mẹ cũng dễ dàng thao tác hơn.
5. Theo dõi sát triệu chứng và nhận biết dấu hiệu nguy hiểm
Không phải cơn hen nào cũng xử lý xong ở nhà. Ba mẹ cần theo dõi sát các biểu hiện để quyết định bước tiếp theo.
👉 Các dấu hiệu cảnh báo nặng:
- Trẻ thở nhanh, rút lõm lồng ngực, cánh mũi phập phồng.
- Nói khó, chỉ nói được từng từ ngắn.
- Tím tái môi, đầu ngón tay.
- Bé mệt lả, không thể ngồi thẳng.
Nếu có những dấu hiệu này, dù đã xịt thuốc cắt cơn, ba mẹ phải đưa trẻ đi viện ngay.
Theo dõi các dấu hiệu trẻ cần đi cấp cứu
6. Luôn sẵn sàng kế hoạch hành động và biết khi nào cần đi viện
Mỗi trẻ bị hen nên có kế hoạch hành động hen do bác sĩ lập riêng. Trong đó ghi rõ:
- Khi nào dùng thuốc cắt cơn, thuốc dự phòng.
- Bao nhiêu nhát xịt là tối đa tại nhà.
- Dấu hiệu nào thì cần gọi cấp cứu.
👉 Ba mẹ nên:
- Luôn để thuốc cắt cơn và buồng đệm ở nơi dễ lấy (túi xách, đầu giường).
- Báo cho thầy cô ở trường biết để hỗ trợ khi bé lên cơn.
- Tập cho bé lớn hơn biết tự báo hiệu khi khó thở, khò khè.
Có kế hoạch sẵn, ba mẹ sẽ bớt hoảng loạn và xử lý an toàn, khoa học hơn.
Lời nhắn gửi từ bác sĩ Hương
Ba mẹ ạ, cơn hen phế quản ở trẻ em có thể khiến cả nhà hoảng sợ, nhưng nếu được xử lý đúng cách, con sẽ nhanh chóng vượt qua. Điều quan trọng nhất là giữ bình tĩnh – tuân thủ thuốc – nhận biết dấu hiệu nguy hiểm. Đừng quên, điều trị dự phòng lâu dài và tái khám định kỳ mới là chìa khóa giúp bé sống khỏe mạnh, không bị cơn hen “ghé thăm” thường xuyên.
Nếu ba mẹ muốn được hướng dẫn cụ thể cách sử dụng bình xịt, buồng đệm, hay xây dựng kế hoạch hành động cá nhân hóa cho con, hãy đến phòng khám hoặc liên hệ bác sĩ để được hỗ trợ chi tiết.
Chúc ba mẹ luôn vững vàng, và các bé sẽ có những nhịp thở trong lành, trọn vẹn!
Để được tư vấn thăm khám trực tiếp Phòng khám nhi Họa Mi với Ts – Bs Lê Thị Thu Hương, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE 0918884666 hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY.
Tìm hiểu thêm thông tin y khoa:
Chat trực tiếp Fanpage Bác sĩ Hương
Facebook Fanpage Bác sĩ Hương
Kênh Youtube Bác sĩ Hương